Świat tonie w odpadach plastikowych. To najwyższa pora, abyśmy zaczęli świadomie unikać jednorazowych produktów i opakowań z plastiku w codziennym życiu. Jak to zrobić? Wyjaśnimy wam w 2. części naszej miniserii na temat plastiku.
Jeżeli przegapiliście część 1.: w artykule „Problem plastiku” znajdziecie liczne dane i fakty dotyczące świata, w którym plastik jest wszechobecny. Poza tym opisujemy tam wpływ odpadów plastikowych na ludzi, zwierzęta i środowisko naturalne.
To, jak w przyszłości będziemy radzić sobie z plastikiem oraz unikać generowania odpadów z tworzyw sztucznych, stanowi wyzwanie na skalę globalną. Jednak każdy z nas może zrobić coś dobrego w tym celu! Przede wszystkim musimy przemyśleć temat i zrezygnować z produktów jednorazowych marnej jakości. Jak to zrobić, wyjaśniamy poniżej:

1. ZREZYGNUJMY Z JEDNORAZOWYCH NACZYŃ PLASTIKOWYCH
Plastikowe sztućce, talerze, kubki, słomki itd. – te wszystkie produkty mają ze sobą coś wspólnego: korzystamy z nich tylko przez kilka minut, po czym lądują one w śmietniku. W przypadku naczyń i kubków lepiej jest sięgnąć po przedmioty wielokrotnego użytku, które nadają się do zmywania. Dlatego dziś wielu sprzedawców napojów oraz innych usługodawców oferuje dostawę szklanek i naczyń – łącznie z usługą ich późniejszego zmywania.
2. KORZYSTAJMY Z MATERIAŁOWYCH TOREB NA ZAKUPY
Zamiast używać cienkich, jednorazowych worków plastikowych lub toreb papierowych, warto zdecydować się na torby z tkaniny. Najlepiej jest pozostawić w samochodzie dwie lub trzy sztuki, tak aby były zawsze pod ręką na wypadek wizyty w sklepie. Do zakupów doskonale nadaje się także plecak lub koszyk.

50 LAT …
… mija, zanim styropianowy kubek rozpadnie się w morzu na drobne kawałeczki. Tworzywo to nigdy nie ulegnie całkowitemu rozkładowi.1
1 Źródło: Fraunhofer Institut für Umwelt; Sicherheits- und Energietechnik

3. UŻYWAJMY PRODUKTÓW WIELORAZOWYCH ZAMIAST JEDNORAZOWYCH
Butelki, pudełka, szklanki lub kubki – zasadniczo wszystkie produkty wielorazowe są bardziej przyjazne dla środowiska niż ich jednorazowe odpowiedniki. Rezygnując z „tetrapaków” i jednorazowych butelek plastikowych, wytwarzamy o wiele mniej śmieci. Nawet podczas dużych wydarzeń coraz częściej możliwa jest ekologiczna konsumpcja. Oto magiczny sposób: wynajem kubków wielokrotnego użytku. Wielu organizatorów już zdecydowało się na to rozwiązanie, przyczyniając się do zmniejszenia góry plastikowych odpadów.
4. KORZYSTAJMY Z WIELORAZOWYCH KUBKÓW NA KAWĘ
Reprezentatywne badanie przeprowadzone przez TNS Emnid2, firmę zajmującą się badaniem rynku, wykazało, że każdego dnia w Berlinie zużywanych jest około 460 000 jednorazowych kubków z kawą na wynos. To oszałamiająca liczba, która pozwala sobie jedynie wyobrazić, jak statystyka ta wygląda w skali globalnej. Problem polega na tym, że pokrywki są niemal zawsze wykonane z tworzywa sztucznego, a wnętrze samych kubków także pokryte jest cienką warstwą plastiku. Wskazówka: zabieraj ze sobą kubek wielorazowy i zamawiaj w nim kawę.
2 Źródło: Deutsche Umwelthilfe (www.duh.de)

15 MINUT …
… wynosi średnio czas użytkowania jednego kubka jednorazowego. Później ląduje on w śmietniku.3
3 Źródło: Umweltbundesamt Deutschland

5. UŻYWAJĄC PLASTIKU, UŻYWAJMY GO WIELOKROTNIE
Nie mamy złudzeń: nie jesteśmy w stanie całkowicie wyeliminować plastiku. Jednak sięgając po opakowania lub artykuły z tworzywa sztucznego, powinniśmy wykorzystywać je maksymalnie.
6. KUPUJMY OWOCE I WARZYWA LUZEM
Zrezygnuj z pakowanych hermetycznie ogórków, papryki, jabłek i bananów, a zamiast tego sięgaj po produkty niepakowane.


7. KUPOWANIE WIELU RZECZY NARAZ, LECZ RZADZIEJ
Dużo lepszym wyjściem od spontanicznych zakupów jest robienie zbiorczych, przemyślanych zakupów raz w tygodniu. Ilość opakowań jednorazowych, których można uniknąć dzięki świadomym zakupom, jest zaskakująca.
JEŻELI NIC SIĘ NIE NIE ZMIENI,
...w 2050 roku plastik w oceanach będzie ważyć więcej niż wszystkie ryby razem wzięte."4
4 Źródło: badanie „The New Plastic Economy” przeprowadzone przez Ellen MacArthur Foundation (2016)
8. UŻYWAJMY MYDŁA ZAMIAST ŻELU POD PRYSZNIC
Wiele artykułów kosmetycznych pakuje się obecnie w plastik. Można by powiedzieć, że nie ma innego wyjścia. My jednak twierdzimy, że jest! Co powiecie na stare, dobre mydło? Dostępne są także patyczki higieniczne produkowane z papieru. Oczywiste jest jednak też to, że to sam przemysł musi podjąć kroki w dziedzinie jednorazowych opakowań plastikowych.


9. ZACHOWUJMY OSTROŻNOŚĆ PRZY WYBORZE ALTERNATYWY DLA PLASTIKU
Bambus, liście palmowe czy kukurydza – artykułu lub opakowania z surowców odnawialnych są bardzo modne i pozwalają zachować czyste sumienie. Przyglądając się bliżej, można jednak odkryć, że niektóre pozornie ekologiczne alternatywy mają wady: na przykład kubki bambusowe zawierają melaminę. Ta syntetyczna żywica służy do spajania włókien roślinnych. Problem polega na tym, że w temperaturze powyżej 70 stopni wyzwala ona szkodliwy dla zdrowia formaldehyd, który może powodować m.in. nowotwory. Ponadto naczynia bambusowe nie nadają się do recyklingu.
SKOŃCZMY Z ZALEWEM PLASTIKU!
Ograniczenie plastiku jest dobre dla środowiska i dobre dla nas! Więcej interesujących faktów na temat unikania odpadów plastikowych, problematycznych alternatyw oraz ciekawych pomysłów dotyczących koncepcji wielokrotnego mycia znaleźć można w naszym raporcie „Eliminowanie odpadów plastikowych”.
150 MILIONÓW TON …
… plastiku to szacowana ilość, która pływa w naszych oceanach.5
5 Źródło: Greenpeace
MISTRZOWIE ŚWIATA W RECYKLINGU …
… to tytuł, który spodobałby się Niemcom! Niestety są to tylko pobożne życzenia. „Z 5,2 milionów ton odpadów plastikowych, które wyprodukowane zostały w roku 2017, zaledwie 810 000 zostało poddanych recyklingowi” – głosi „Plastikatlas”. Stanowi to jedynie 15,6 procent.6
Wśród krajów europejskich w dziedzinie recyklingu przodują Litwa i Słowenia, za którymi plasują się Czechy i Słowacja.7
6 Źródło: Plastikatlas 2019
7 Źródło: Eurostat 2016